سلامت نیوز : جام جم آنلاین: شاید برای بسیاری از دیابتی‌ها ترسناک‌ترین عارضه آن بیماری‌های چشمی باشد که می‌تواند به کوری منجر شود. امروزه دیابت شایع‌ترین عامل کوری در افراد 20 سال به بالاست که عموما در بیمارانی که دیابت کنترل نشده دارند، رخ می‌دهد.
چندین بیماری چشمی در بیماران دیابتی شایع می‌باشد از جمله کاتاراکت یا آب مروارید که به معنای کدر شدن عدسی چشم است، اما رتینوپاتی دیابتی مهم‌ترین عارضه چشمی دیابت است. رتینوپاتی که به معنای آسیب به شبکیه چشم‌هاست، به دلیل تغییرات رگهای خونی موجود در شبکیه و تکثیر این رگها ایجاد می‌شود.
تغییرات شبکیه چشم دارای 2 مرحله است؛ مرحله اول که به دلیل خونریزی‌های کوچک و ریزش مواد داخل رگها به خارج است در اکثریت دیابتی‌ها در 10 سال اول بعد از شروع دیابت ایجاد می‌شود و به تدریج به سمت مرحله دوم پیش می‌رود.
مرحله پیشرفته رتینوپاتی به معنای ایجاد رگهای جدید و نافرم در شبکیه چشم است که می‌تواند به خونریزی‌های وسیع و کنده شدن شبکیه و آسیب شدید چشم منجر شود، خوشبختانه اولا فقط در تعدادی از بیماران مرحله پیشرفته و خطرناک رتینوپاتی ایجاد می‌شود و دوما با تمهیداتی که در ادامه گفته خواهد شد، می‌توان این پیشروی را کند نمود.

اما راه جلوگیری از این عارضه خطرناک چیست؟ در مطالعه بسیار بزرگی که چند سال پیش روی هزاران بیمار دیابتی صورت گرفته است، بیمارانی که از ابتدای دیابت به طور دقیق قند خون را کنترل کرده بودند، نزدیک به 80 درصد کمتر از آنان که به طور معمولی قند خونشان کنترل بود، دچار عارضه رتینوپاتی شدند و در آنان که بعد از ایجاد مرحله اول رتینوپاتی اقدام به کنترل دقیق قند خون نمودند نیز 50 درصد از پیشروی به مرحله دوم پیشگیری شد.
کنترل دقیق قند خون به معنای این است که فرد با داروی خوراکی یا انسولین قند خود را به طور مداوم و همیشگی در محدوده نرمال نگه داشته باشد و هر روز قند خون را چک کند. بسیاری از بیماران دیابتی همزمان دچار فشار خون و چربی بالای خون نیز هستند، درمان این دو بیماری نیز به پیشگیری از رتینوپاتی کمک می‌کند.
در کنار تمهیدات فوق، فرد دیابتی باید مرتب توسط چشم‌پزشک معاینه شود تا در صورت بروز اولین تظاهرات رتینوپاتی شدید با روش‌های جدید شامل لیزر از پیشرفت این بیماری پیشگیری و بینایی حفظ شود.
باید دانست که معاینه چشم توسط پزشکان با وسایل معمولی مثل افتالموسکوپ برای بررسی دقیق تغییرات شبکیه در دیابت کافی نیست و حتما باید چشم پزشک پس از ریختن قطره گشادکننده مردمک با وسایل مخصوص چشم‌ها را معاینه کند.
دکتر رضا کریمی